WAT IS EENZAAMHEID
Verschillende soorten van eenzaamheid
INFORMATIE
Onderstaand een omschrijving wat eenzaamheid kan betekenen, welke vormen er zoal zijn, wat de oorzaken kunnen zijn, welke risico’s er kunnen optreden, maar ook een aantal mogelijkheden wat je er zelf aan kunt doen.
Er is maar een eenzaamheid die ondanks verschillende soorten voor een ieder persoon anders aanvoelt.
Eenzaamheid
Eenzaamheid is je niet verbonden voelen met een gemis aan een hechte band met anderen of een neutrale (veilige) omgeving.
- Eenzaamheid doet zich voor bij een verstoring van bestaande (vertrouwd/veilig) levenspatronen.
- Eenzaamheid ontstaat door een ervaren verschil van aanwezige en gewenste contacten.
- De kenmerken van eenzaamheid gaan gepaard met leegte, schaamte, angst, leed, verdriet, onplezierige gevoelens met een ontoelaatbaar gemis aan kwaliteit van bepaalde sociale relaties of wenselijke omstandigheden.
- Alleen of eenzaam zijn is niet hetzelfde maar valt wel vaak samen en hoe dit wordt ervaren of aanvoelt is voor een ieder anders.
Oorzaken van eenzaamheid
Eenzaamheid kan vele oorzaken hebben door een opeenstapeling van factoren of door een aanwijsbare oorzaak waar je zelf weinig of geen invloed (meer) op hebt.
- Sociale contacten, relaties, scheiding, verlies, afwijzing, pesten, mishandeling, geweld, ziekte, misbruik, migratie, omgeving, school, werk en inkomen, lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen, evenals persoonlijke belemmeringen door bepaalde omstandigheden kunnen de oorzaak zijn van eenzaamheid.
Soorten van eenzaamheid
Er bestaat maar een eenzaamheid maar afhankelijk van het gemis wordt gesproken van:
- Emotionele eenzaamheid treedt op als iemand een hechte band mist met één of meerdere personen zoals een levenspartner, familie, kinderen.
- Sociale eenzaamheid treedt op als je minder contact hebt met andere mensen dan je wenselijk is zoals missen van vrienden, collega’s, kennissen, acceptatie omgeving.
- Existentiële eenzaamheid treedt op bij een gevoel van zinloosheid, verloren of zwervend gevoel, geen plek of rol in het leven kennen.
- Maatschappelijke eenzaamheid kan optreden bij verlies van je baan, Inkomens vermindering, faillissement, digitalisering, individualisering, werkdruk, (alleen staan) uithuisplaatsing.
- Niet goed functioneren van publieke of semi publieke instellingen zoals overheidsorganisaties, onderwijs, justitie, zorgdomein, belastingdienst, openbaar vervoer etc.
- Hulpverlening weerspiegeld de maatschappij en waar hulpverlening faalt is dat ook dikwijls maatschappelijk falen.
- Chronische eenzaamheid Als iemand er langere tijd niet in slaagt (na 9 maanden) de eenzaamheid zelfstandig op te lossen, kunnen er ernstige gevolgen voor de hersenen optreden waardoor het afweersysteem onder druk komt te staan met tal van lichamelijke neveneffecten.
- Sociaal isolement We spreken van een sociaal isolement wanneer iemand weinig of geen contacten heeft of buitgesloten wordt van deelname.
- Eenzaamheid is een gevoel en sociaal isolement is een situatie.
Gevolgen van eenzaamheid
Eenzaamheid is vooral een probleem voor personen die het sterk of langdurig voelen.
Kort gezegd, wanneer eenzaamheid je ongelukkig maakt of het je belemmert in je functioneren en je welzijn.
De invloed van eenzaamheid is groot, zeker als het langdurig aanhoudt leidt dit tot gezondheidsrisico’s, minder meedoen of afgesloten zijn in de samenleving met een gevoel dat welzijn of geluk tekort schiet.
Eenzaamheid geeft een gevoel van leegte, ontevredenheid met het leven, negatief zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen, gevoelens van zinloosheid, uitzichtloosheid, minder meedoen waarbij je jezelf wilt isoleren of terugtrekken uit de samenleving.
Bedreiging van levenskwaliteit door negatieve spiraal van gedachten, weinig bewegen, verslaving, minder gezond eten wat een negatieve invloed kan hebben op het immuunsysteem.
Een goede reden om op tijd te handelen de eenzaamheid te doorbreken.
Risico's
Weet dat eenzaamheid riskant en schadelijk voor je gezondheid kan zijn.
Denk aan depressie, stress, burn-out, suïcide gevoelens, hoge bloeddruk, hart en vaat ziekten, beroerte, verslaving, ziektes zoals (vervroegd) alzheimer en dementie waardoor problemen met het geheugen ontstaan. Ook kun je belemmeringen ondervinden met je dagelijkse vaardigheden of een slechte weerstand opbouwen door ongezond gedrag.
Chronische eenzaamheid kan zelfs leiden tot vervroegd (10 jaar) overlijden.
Cijfers uit onderzoeken laten zien dat een goed en gezond
sociaal netwerk met oog voor elkaar voor ieder individu een aanwinst kan zijn.
Wie in eenzaamheid verblijft kan op termijn problemen oplopen zoals:
- Cognitieniveau: verminderde concentratie, laag zelfbeeld, wantrouwen jegens anderen.
- Emotioneel niveau: angst, depressie, gebrek aan empathie, onvermogen om de eigen emoties te reguleren.
- Gedrag niveau: isoleren, sociaal onhandig zijn, agressief gedrag.
- Fysiek niveau: slaapproblemen, hoofdpijn, buikpijn, hoge bloeddruk, lijden, neerslachtig waardoor beperkt functioneren ontstaat.
Wat kun je zelf doen
Eenzaamheid kan iedereen overkomen en er rust nog steeds een taboe alsof het schande is dat het jou overkomt, terwijl het iedereen kan overkomen, dus daar hoef je je niet voor te schamen.
Heb meer oog voor het thema eenzaamheid en steek het niet onder stoelen of banken.
Denk aan jongeren, volwassenen, ouderen, migratie, afkomst, cultuur, geslacht, die door een gevolg of gebeurtenis in eenzaamheid zijn geraakt of gaan komen.
- Vraag hulp of sta open om uit de eenzaamheid te geraken.
- Internet, omgeving, hulplijn, inloop contact info center, huisarts, ervaring- deskundige of Coach voor deskundige hulp en maak het bespreekbaar.
- Bij verstoring van je bestaande levenspatronen of samenhangende levensgebeurtenissen in staat zijn om de verstoring zelfstandig of met hulp aan te pakken om nieuwe patronen te vormen.
- Lees boeken, bronnen hoe om te gaan met eenzaamheid.
- Maak een lijst van activiteiten hoe klein dan ook, die je stap voor stap durft aan te gaan.
- Beloon jezelf als je uit je isolement bent gestapt.